18 herri-kontsulta egin dira 2013az geroztik

Igande honetan Bergara eta Eskoriatzako biztanleek dute zabor bilketa sistemari buruz iritzi emateko aukera. Urtarrilean Aretxabaletan egingo dahai berari buruzko kontsulta, eta aurreratu berri du Gure Esku Dago gizarte mugimenduak Euskadiren independentziari buruzko galdeketak egin nahi dituztela ekainaren 19an Goierriko 22 herritan.

Gasteizko Udalak ere joan den aste honetan onartu zuen zezenketei buruzko herri-kontsulta egitea, nahiz eta oraindik datarik eta bestelako xehetasunik ez eman, horrelako ekimenen inguruko araudia prestatzen ari baitira Arabako hiriburuan. Iragarrita dauden kontsultak egiten badira, erraz gaindituko da bi urte eta erdian egindako kontsulten kopurua. Izan ere, 2013az geroztik 18 herri-galdeketa egin dira Euskadiko Autonomia Erkidegoan, Eusko Jaurlaritzak hauteskundeei buruzko web gunean ematen dituen datuen arabera. Igande honetakoekin, beraz, hogei izango dira.

Ofizialak, sei

Bi eratako kontsultak egin dira, ofizialak eta babes ofizialik gabeak, eta esan behar da bigarrenak izan direla gehiago aurrenekoak baino: sei izan dira ofiziak, alegia, eta 12 ez-ofizialak. Lurraldeka, Gipuzkoa da nagusi, askozaz gainera. Araban kontsulta bakarra egin da, frackingaren ingurukoa 2013ko urrian, Kuartangon, eta Bizkaian hiru. Lehena Arrankudiagan egin zuten iazko azaroaren 2an, galdetuz biztanleei ea nahi zuten «euskal estatu subirano bateko herritar izan». Galdakaon ere iazko azaroan egin zuten kontsulta, Usansolo herri bilakatzeari buruzkoa. Karrantzan, berriz, galdeketa ofiziala egin zuten, udalak deitua, eta herritarrei galdetu zitzaien 2013ko maiatzean ea jarraitu nahi zuten zezenketak mantetzen edo ez.

18tik 14, beraz, Gipuzkoan egin dira. 14 horietatik bost izan dira ofizialak, udalek eta Foru Aldundiak deituak, eta bederatzi deitu dituzte herri elkarte eta talde desberdinek. Hori bai, gai izarra zaborren bilketa izan da; zehazki, atez atekoaren aurkakoa, bosgarren edukiontziaren alde zeudenek kontsulta ugari bultzatu eta egin baitzituzten 2013an. Aurrenekoa 'Atez atekoaren kontrako plataformak' deitu zuen Legazpin apirilean, eta ondorengo seiak 'Zaramako 5. edukiontzia jarri behar denari buruz' deituraz azaltzen dira aipatu web gunean: Tolosaldea Txukunek 2013ko ekainean Zizurkilen, Villabonan, Iruran eta Anoetan egin zituenak, eta Bergara eta Ordiziakoak ere bai.

Kontsulta ofizialetan ere, zaborrak nagusi. Elgetako Udalak iazko ekainaren 22an galdetu zien herritarrei ea ados zeuden udaletxean adostutako hondakin bilketa sistemarekin; hau da, edukiontziak txiparekin ala txip barik. Mutrikun Udalak eta herri plataformat bat egiten zuten iazko azaroan «zein da etorkizunerako nahiago duzun zabor-biltze sistema?» galdetzean, eta Deban aurtengo martxoan antolatu zuen Udalak hondakinak biltzeko sistemaren inguruko kontsulta.

Udalerrien osaketa izan da bigarren gai aipatuena. Deban, aurrena, kontsulta ez-ofizial bat egin zuten iazko maiatzean, non Denon Herriaren ekimenez galdetzen zitzaien biztanleei ea nahi zuten «Itziar izatea udalerria baino lurralde-eremu txikiagoko erakundea». Gaiaren inguruko beste kontsulta bat egin zen alor honetan errekorra duen Deban, udalak deitua, iazko azaroaren 30ean. «Nahi duzu Itziar, Itsaspe, Arriola, Mardari, Elorriaga, Endoia eta Lastur auzoek osatzea Itziarreko udalerria baino lurralde-eremu txikiagoko erakundea?» izan zen orduan galdera.

Urtebete lehenago, 2013ko azaroan, eztabaida ugariren ondotik modu ofizialean egin ahal izan zen kontsulta batean, Gipuzkoako Foru Aldundiak galdetu zien Igeldoko biztanleei ea nahi zuten Donostiatik apartatzea eta udalerri bilakatzea.

Kontsulta horien emaitzen inguruko kuriositaterik izanez gero, sakatu hemen.