'Kaleidoskopioa': Iturralde saiogilea dastatzeko aukera

Joxemari Iturralderen 'Kaleidoskopioa' saiakera-liburua plazaratu du Pamiela etxeak. Gara egunkariko 'Mugalari' kultur gehigarrirako hamar urtetan zehar (2001-2011) idatzitako artikuluen antologia da, aukeraketa lanaz Aritz Galarraga literatur kritikaria arduratu delarik.

«Aritzen enpeinurik gabe ez zen existituko liburu hau -esan zuen Ituraldek atzoko aurkezpenean-. Baldintza bat jarri nien 'Mugalari'-koei: egingo nuela nahi nuena. Eta hala izan da. Garaiko gehigarririk onena izan zen. Behin toke bat eman zidaten, Aznar eta Otegi konparatu nituen batean, baina ez zuten artikulua ukitu eta kolaboratzen jarraitu nuen. Urtero egiten nuen ETAren kontrako aipamenen bat, eta horrekik ere poza hartzen nuen».

Tolosako idazleak «zerbait berria» eskaini nahi izaten zuen bere artikuluetan. Asteroko kolaborazioa zeukan eta aldiko bizpahiru gai ukitzen zituen. «Ez ziren wikipediatik ateratako artikuluak, autore bat aipatzen banuen, zen ezagutzen nuelako, irakurria nuelako. Eta 'kexaren kultura' dei- tzen diodan horretatik ere ez dut edan. Gutxitan kexatu naiz artikululeta. Eta behin bakarrik sartu nintzen baten kontra. Badakizue nor den: donostiarra, idazle eta irakaslea, beti etika gora eta etika behera ari dena...».

Artikulu askotarikoak aurkituko ditu irakurleak orriotan. Gai aldetik, adibidez: literatura, arte ezberdinak, historia, zientzia, ekonomia, hezkuntza eta hizkuntzak hartu dira hizpide. Eta tartean badira istorio txikiak ere, gertukoak, pertsonalagoak.

Artikuluak aukeratzen Aritz Galarraga literatur kritikaria jardun da. Atzokoan esan zuenez, berarentzat «Pott garaiko izen mitiko horietako bat da 'Jimu' Iturralderena. Gero, denborarekin, deskubritzen duzu fikzio-idazleaz gain, hor dagoela Iturralde saiogilea ere», esan zuen atzokoan.

Aspaldi hasi zen Galarraga harremanetan Iturralderekin, liburu hau zela-eta. Proiektua 2009an jarri zen martxan, eta hasierako asmoa beste bat zen: 'Mugalari'-ren lehen urteetako lanak biltzea. Baina gero, gehigarria itxi zelarik, Galagarrak erabaki zuen Iturralderen artikulu guztiak aintzat hartzea antologia osatzerakoan. «Nik fedea daukat prentsako artikuluak biltzen dituzten liburuetan. Uste dut horrelako artikuluek bizitza osatuago bat, iraunkorrago bat eduki dezaketela liburu formatuan», adierazi zuen Galarragak.

Aritz Galarraga (Hondarribia, 1980) Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan ari da lanean, Euskal Ikasteken atalean. Arte eta Literatura ikasketak egin zituen Bilbo eta Bartzelonan, eta ohiko kolaboratzailea da euskal prentsan. Orain Berria egunkarian telebistari buruzko zutabea lantzen du, eta alboratu samartua dauka literatur kritikagintza.

Joxemari Iturralde (Tolosa, 1951) idazle ezagun askoa da, eta helduentzako azken eleberria 2006ko 'Hyde Park-eko hizlaria' du. Hainbat urtez -iaz erretiroa hartu zuen arte- Tolosako institutuko Euskal Literaturako katedraduna izan da.