Mendekua

Norbaiti, hark egin duen kaltearen ordainetan, egiten zaion kaltea, dio Hiztegi Batuak. Mendeku, idatzi dut hitz bilatzailean. Eta hemen nabil arrasto gorriaren alde banatara salto-saltoka Aner Peritzek igandean Aritzbatalde Kiroldegian kantatu zuen hasierako agurraren doinu-erritmoan. Mendekua.

Igo dira bertsolariak oholtzara. Eta hasi da ikus-entzule bat baino gehiagoren pentsamendua zurrunbiloka. 'Hara!', 'Neska iletsua?', 'Transa?', 'Mozorrotuta etorri da?', 'Arreta emateagatik edozer', 'Non du burua?', 'Neska izan nahi du?', 'Mutilak gustatzen zaizkio?', 'Ze arropa dira horiek?', 'Gainera, makilatuta', 'Lehen mutila zen, baina orain... zer da hori?'. Bai, gu ez gara ezberdinak, ezta? Pentsatu nahi ez ditugun kontuak ere bururatu egiten zaizkigu. Ezberdinak ez garelako gertatu zitzaion Anerri gertatu zitzaiona (hori da hori deskribapena: soinketa, zaintza falta, komunak, dutxak, lotsak, betaurrekoak, armairuak) haurra zela eta ezberdinak ez ziren haien ondorengook ezberdin ez izaten jarraitzen dugulako gertatzen zaio gertatzen zaiona haur eta nerabe, gazte eta heldu askori. Gu ez ginenean hain gu, abestu zuen Anerrek pasa den igandean. Gu ez garenean hain gu, pentsatuko du batek baino gehiagok eskolako patio, etxe ondoko plaza edota edozein taberna zulotan. Zer arraio ote da gu hori? Gu guztietatik kanpo uzten da beti norbait, nahita edo nahi gabe. Nahi gabe, ezta? Pentsa zenbat min. Sentsibilizazio kanpainak, programak eta proiektuak modan dauden garaiotan, eskolako patioetan marikoi! eta transexual! oihukatzen da burlaizez. Irain zaharrak baztertu ez, eta berriak gehitu ditugu zerrendara.

Bai, Aner, ukatzerik ez dago. Jo egiten duzu, diezu, begietara, begiei. Agian hori da mendekua, ezta? Begiradak kolpatzea. Ahotsa entzutea; zarena eta izan nahi duzuna (portzierto, oso gutxik, ia inork ez, portzentaia erridikulu batek bakarrik lortzen du 2024an dena eta izan nahi duena izatea) izaten ikustea eta pultsuari eustea. Isilik nahi izan zintuzten eta ikusezin. Zokoan. Mendekua agerikotasuna ere bada.

Askok ikusi dugu, bertatik eta pantailaz bestalde. Buruarekin baietz egin dugu gehienok, txaloka aupatu dugu Aner eta bere bertsoa. Mendekua ez da, ordea, min eman ziotenentzat bakarrik. Mendekua gizarte guztiarentzat da. Ikusi eta aztertu Aner. Eta eragin nork bere zirkulu hurbilean. Txalotu eta buruarekin baietz egin dugun guztiok gure eremu ttikian serioski eragingo bagenu, agian, akaso, zokoek zoko eta gutarrek gutar izateari utziko liokete.