Amasa-Villabona

Subijana etxearen memoria historikoa berreskuratuko da ostiralean

Azken mende eta erdian Subajan Etxea eraikin garrantzitsua izan da Villabonan. Oihal fabrika bezala bizi izan zituen bere lehen 80 urteak, eta gaur egun Euskal Herriko Bertsozale elkartearen egoitza da. Eraikinaren memoria historikoa berreskuratzeko ekitaldi berezia egingo da datorren ostiralean ekainaren 7an, 'Emakumeen haria' izenburupean, arratsaldeko 17:00etatik aurrera.

Izan ere, lehengo zein egungo emakumeen lana oinarrizkoa izan da Subijana etxean, eta guztiak elkartuko dira ostiraleko ekitaldian. Oihal fabrikan emakumeak ziren langileen gehiengoa, batzuk bere zereginen baitan bertsotan ere aritzen zirenak. 1880tik 1960ra egon zen irekita fabrika. Bere garaian emakume gehien lan egiten zuen enpresa izateagatik nabarmentzen zen Subijana. XIX. mendearen amaieran, fabrikak 110 langile zituen, emakumezkoak zein gizonezkoak. Emakumeek ehungintzan duten presentzia, neurri batean, gizarte-arazo bati egozten zaio; izan ere, emakumeek, historikoki, berebiziko garrantzia izan dute ehungintzan eta jantzigintzan, bai emakumeentzat, bai haien familientzat.

Subijana Etxea lantegiaren sarrera izateaz gain, fabrikako bulegoen egoitza eta jabe zen familiaren etxebizitza zen. XXI. mendean Amasa-Villabonako Udalak erosi zuen eraikina euskal kulturaren ardatz izateko. Azken hamarkadatan berriz, Euskal Herriko bertsozale elkartearen egoitza da, emakume bertsolarien lana ere plazaratu nahi du ekitaldiak.

Horrela, Subijana Etxearen iragana eta oraina islatuko dituen horma-irudia margotu dute fatxadan Izaro Lizarragak eta Arantxa Orbegozok, Maialen Lujanbiok sortutako bertsoa daramana.

Ekitaldiaren hasieran Subijana Etxera bisita gidatua egingo da, Fanny Alonsoren eskutik eta fabrikan lan egin zuten emakumezko batzuk ere parte hartuko dute. Alonsok oihal fabrikan egiten zen lana ezagutaraziko du. Izan ere, azken urteetan berak Gipuzkoako hainbat oihal fabrikatan egiten zen lana aztertu du, 'Kotoiaren emakumeak' erakusketa eta proiektuaren baitan. Gainera, Bertsozale elkarteko kideek egiten duten lana azalduko dute.

Ondoren, 18:00ak aldera, fatxadan margotutako horma-irudia inauguratuko da. Jarraian, 19:00etan, bertso saio tematikoa egingo da Subijana Etxearen atzean dagoen Gudari plazan, oihal fabrikako emakume langileei eta emakume bertsolariei eskainia. Oihana Iguaran, Amaia Agirre, Alaia Martin eta Nerea Ibarzabalek parte hartuko dute bertso-saioan.