Eider Rodriguezek bere fikziozko lehen eleberria idatziko du Xabier Lete Bekari esker

Euskarazko literatura sorkuntzarako Xabier Lete Bekaren adituen batzordeak Eider Rodriguez Martin idazlea hautatu du, 'Istripu baten kronologia' izenburuko proiektuagatik, eta horrela, bere fikziozko lehen eleberria idatzi ahalko du. Eusko Jaurlaritzak eta BBVA Fundazioak sortu dute Xabier Lete Beka, eta aurtengoa lehen edizioa da. Euskarazko literatura proiektu bat sortzeko urtebeteko erabateko dedikazioa erraztea da ekimenaren helburua, 70.000 euroko laguntza ekonomikoaren bidez.

Adituen batzordearen aktaren arabera, «istripu baten testu kronologikoak unibertsitateko irakasle bat du protagonista. Tramak gertakari pertsonalak eta kolektiboak, gatazka pertsonalak eta sozialak uztartzen ditu. Esan daiteke sakoneko gai nagusiak indarkeria eta identitatea direla. Gure gizartean urratuta eta konpondu gabe geratu diren eta arrakalak utzi dituzten gaiak agertzen dira».

Adituek gaineratu dutenez, «narratiba errealista baten bitartez, erakutsi egiten da kontatu ordez. Kontakizunaren indar iradokitzailea nabarmena da, eta, horregatik, deskribapenek balio metaforiko handia hartzen dute eta elkarrizketek pertsonaien izaera islatzen dute. Pertsonaia nagusiaz gain agertzen diren pertsonaien multzoa konplexua da, eta idazleak pertsonaien psikologian sakonduko duela suma daiteke». Azkenik adierazi dute «estiloa zuzena eta hotza da lehen begiratuan, baina, aldi berean, poetikoa, musikaltasunera hurbiltzen dena».

Orain arte ipuinak idatzi ditu Eider Rodriguez Martinek, baina Xabier Lete Beka bere fikziozko lehen eleberriari ekiteko erabili nahi du. «Aurreko lanen antzekoa izango da eta hizkuntza laua erabiliko dut«, azaldu du bekaren irabazleak. Dena dela, gaineratu du sinbolo batzuk erabiltzeko ideiak erakartzen duela, »hala nola glaziar baten figura, elementu estatikoa, isila, baina urtzen denean burrunba eragiten duena; eta zu ezin zara urrundu, ezin diozu utzi nola erortzen den begiratzeari«.

Irudi horrek unibertsitateko emakume irakasle baten istorioa kontatzen lagunduko dio. Irakasleak bizitza egonkorra du itxuraz, baina uko egin die bere ametsei, lasaitasun ekonomikoaren truke. Trafiko istripu batek bizitza hondatuko dio. Hori guztia ETAren amaieraren ondorengo Euskadiren testuinguruan: «Egia interesatzen zait gai nagusi gisa, baina baita trauma, indarkeria, mina, leialtasuna eta leinua (euskal identitatearen zentzuan) ere. Izan ere, egoera aldatu egin da, baina alderdi ugariri buruz hitz egin beharra dago oraindik», azaldu du.

• Temas
• Euskal Literatura